پرسش :

در طول دوران بارداري هورمون ها چه نقشي دارند؟

پاسخ :
توليد بعضي هورمون ها در دوران بارداري به مقدار قابل توجهي افزايش مي يابد و هورمون هاي جديدي نيز توليد مي شوند. غده هيپوفيز (در مرکز مغز) مسئول کنترل بعضي از اين اتفاقات است، در حالي که بعضي از هورمون هاي ديگر توسط تخمدان ها، غده تيروئيد و بعداً هم توسط جفت توليد مي شوند.
هدف آن ها آماده کردن بدن شما براي دوران بارداري است. تغييرات هورموني مي توانند اثرات جانبي داشته باشند، اما نشان مي دهند که آيا دوران بارداري به طور طبيعي سپري مي گردد يا نه.
ــ پروژسترون: اين هورمون براي حفظ بارداري تان بسيار حايز اهميت است و در پايان هم براي انجام زايمان مؤثر مي باشد. مهم ترين عملکرد آن شل کردن عضلات خاص در بدن شماست که اثرات اين کار عبارتند از: جلوگيري از زايمان زود هنگام، اتساع رگ هاي خوني که فشار خون را پايين مي آورد و موجب مي شود که احساس ضعف و بي حالي داشته باشيد، دستگاه گوارش آهسته تر کارمي کند که موجب ابتلا به سوء هاضمه يا يبوست مي شود. پروژسترون بر روي حالت روحي و روحيه شما تأثير مي گذارد، موجب افزايش دماي بدن مي شود، سرعت تنفس را افزايش مي دهد و مي تواند موجب حالت تهوع گردد. در آماده کردن سينه ها براي شير دادن نيز مؤثر است.
ــ ‏استروژن: اين هورمون موجب بزرگ شدن نوک سينه هايتان مي شود و تشکيل و رشد غدد شيري را تحريک مي کند. جداره رحم را تقويت مي کند تا بتواند با انقباضات شديد هنگام زايمان کنار بيايد و بافت هاي بدن را نرم مي کند که موجب کشش رباط ها و مفاصل مي شود. مي تواند باعث واريس و کمر درد شود.
ــ ديگر تغييرات هورموني: هورمون گونادوتروپين کوريونيک انسان و لاکتوژن جفتي انسان، توسط جفت توليد مي شوند و مخصوص دوران بارداري هستند. لاکتوژن جفتي انسان با بزرگ شدن سينه در ارتباط است، در حالي که گونادوتروپين کوريونيک انسان موجب تحريک غده تيروئيد مي شود تا تيروکسين بيشتري توليد کند که مي تواند بر روي متابوليسم شما تأثير بگذارد. پرولاکتين و اکسي توسين به توليد شير در سينه ها کمک مي کنند. اکسي توسين موجب تحريک انقباضات هنگام زايمان نيز مي شود.
منبع: بارداری و زایمان سالم، مولفان: دکتر کریستف لیز و دکتر کارینا رینولدز و گرین مک کارتان، مترجم: ملیحه وفایی، انتشارات کتاب سعدی، چاپ سوم(1390).